ในสาขา
อณูชีววิทยาและ
ชีวเคมี directionality (ทิศทาง) หมายถึงทิศทางทางเคมีใน
กรดนิวคลีอิกสายเดี่ยวจากต้นสายไปยังปลายสายเพราะสำหรับ
ดีเอ็นเอหรือ
อาร์เอ็นเอสายเดี่ยว วิธีการระบุตำแหน่งอะตอมคาร์บอนทางเคมีสำหรับวงแหวนน้ำตาลเพนโทส (pentose) ที่เป็น
นิวคลีโอไทด์ จะทำให้ให้มีส่วนสุดด้าน
5′ (อ่านว่า ไฟฟ์ไพรม์) ซึ่งบ่อยครั้งเป็นกลุ่ม
ฟอสเฟตที่เชื่อมอยู่กับคาร์บอน 5′ ในวงแหวน
ไรโบสและมีส่วนสุดด้าน
3′ (อ่านว่า ทรีไพรม์) ซึ่งปกติเป็นส่วน -OH ของวงแหวนไรโบสที่ยังไม่ได้แปลงถ้าเป็นสาย
เกลียวคู่กรดนิวคลีอิก สายแต่ละข้างจะวิ่งในทิศทางกลับกันเพื่อให้จับคู่เบสกับกันและกันได้ ซึ่งสำคัญในการถ่ายแบบหรือ
การถอดรหัสข้อมูลพันธุกรรมที่เข้ารหัสไว้ใน
สิ่งมีชีวิต กรดนิวคลีอิกจะสังเคราะห์จากด้าน 5′ (ต้นสาย) ไปยัง 3′ (ปลายสาย)เพราะ
เอนไซม์โพลิเมอเรส (polymerase) ที่ประกอบสายกรดนิวคลีอิกใหม่ชนิดต่าง ๆ ปกติต้องได้
พลังงานจากการทำลาย
พันธะนิวคลีโอไซด์ไตรฟอสเฟต (nucleoside triphosphate) เพื่อไปใช้เชื่อมนิวคลีโอไซด์โมโนฟอสเฟตตัวใหม่เข้ากับกลุ่ม
ไฮดรอกซิล (-OH) ที่ปลายด้าน 3′ ด้วยพันธะ phosphodiester ดังนั้น เมื่อเปรียบเทียบตำแหน่งโครงสร้างต่าง ๆ ตามสายกรดนิวคลีอิก รวมทั้ง
ยีนและจุดเชื่อม (binding site) ของ
โปรตีน จึงสามารถระบุว่าอยู่ทาง
upstream (ต้นสาย) คืออยู่ทางฝั่งปลาย 5′ หรือ
downstream (ปลายสาย) คืออยู่ทางฝั่งปลาย 3′